काठमाडौँ । एप्पलको सफ्टवेयर डिजाइन सहजताका लागि बनाइएको हो । तर आईओएसको हरेक नयाँ संस्करणमा यति धेरै नयाँ सुविधा र परिवर्तन हुन्छन् कि केही उपयोगी आईफोन सेटिङहरू छुट्न सक्छन् ।

एप्पलले सन् २०२४ मा आईओएस १८ सार्वजनिक गर्दा आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई ) मा ध्यान केन्द्रित गर्‍यो र त्यसपछि आई‌ओएस २६ मा ‘लिक्विड ग्लास’ (Liquid Glass) ल्यायो । तर, यसभित्र धेरै रोचक कस्टमाइजेसन र थोरैलाई मात्र थाहा भएका सुविधाहरू लुकेका हुन्छन् ।

धेरै उपयोगी सेटिङहरू पूर्वनिर्धारित (default) रूपमा बन्द गरिएका हुन्छन्, र केही दिक्कलाग्दा सुविधाहरू कसरी बन्द गर्ने भन्ने स्पष्ट हुँदैन । आज हामी तपाईँलाई आईफोनबाट अधिकतम फाइदा लिन सघाउने गरी केही टिप्स दिँदैछौँ ।

१. कल स्क्रिनिङ इनेबल गर्नुहोस्

एप्पलको नयाँ कल स्क्रिनिङ सुविधा प्रयोग गरेर अपरिचित नम्बरबाट कल गर्नेहरूलाई पहिल्यै जानकारी उपलब्ध गराउने बनाउन सक्नु हुन्छ । यसका लागि Settings > Apps > Phone मा जानुहोस्, त्यसपछि Screen Unknown Callers मा गएर Ask Reason for Calling चयन गर्नुहोस् । अब तपाईँको आईफोनले अपरिचित नम्बरहरूबाट आएको कललाई पृष्ठभूमिमा स्वतः जवाफ दिनेछ र तपाईँलाई कुनै अलर्ट आउने छैन ।

कलरले कल गर्नुको कारण बताएपछि मात्र तपाईँको फोन बज्नेछ र तपाईँले स्क्रिनमा जवाफ हेरेर कल उठाउने वा नकाट्ने निर्णय गर्न सक्नुहुन्छ ।

२. आरसीएस अन गर्नुहोस्

एन्ड्रोइड प्रयोगकर्ताहरूसँगको टेक्स्टिङ अनुभवलाई गत वर्ष गम्भीर रूपमा सुधार गरिएको थियो । जब एप्पलले अन्ततः आरसीएस (Rich Communication Services) मेसेजिङलाई सपोर्ट दिने निर्णय गर्‍यो । आरसीएसले टाइपिङ इन्डिकेटर, उच्च गुणस्तरका फोटो तथा भिडियो र रिड रिसिप्ट जस्ता सुविधाहरू प्रदान गर्दछ । यद्यपि नयाँ आईफोनमा आरसीएस पूर्वनिर्धारित रूपमा बन्द गरिएको हुन्छ । यसलाई अन गर्न Settings > Apps > Messages > RCS Messaging मा जानुहोस् र यसलाई अन गर्नुहोस् ।

३. कन्ट्रोल सेन्टरलाई आफू अनुकूल बनाउनुहोस्

तपाईँ स्क्रिनको माथि दायाँबाट तल स्वाइप गरेर देखििने कन्ट्रोल सेन्टरलाई कस्टमाइज गरेर आफू अनुकूल बनाउन सक्नु हुन्छ । यसका लागि माथि बायाँ तर्फ रहेको प्लस (+) आइकनमा ट्याप गर्नुहोस् वा खाली ठाउँमा लामो समयसम्म थिचेर कस्टमाइज मेनु खोल्नुहोस् । यहाँ तपाईँले आइकन र विजेटहरू सार्न, हटाउन वा नयाँ शर्टकटहरू थप्न सक्नुहुन्छ ।

४. आफ्नो लक स्क्रिन बटनहरू परिवर्तन गर्नुहोस्

लक स्क्रिनको तल बायाँ तर्फ रहेको फ्ल्याशलाइट र दायाँ तर्फ रहेको क्यामेराको शर्टकटलाई परिवर्तन गर्न सकिन्छ । यसका लागि लक स्क्रिनको खाली ठाउँमा लामो समयसम्म थिच्नुहोस् र Customize मा ट्याप गर्नुहोस् । यहाँ तपाईँले माइनस (-) आइकनमा ट्याप गरेर पुराना शर्टकट हटाउन र प्लस (+) आइकनमा ट्याप गरेर नयाँ थप्न सक्नुहुन्छ ।

५. स्क्रिन टाइम-आउट बढाउनुहोस्

ब्याट्री बचत र सुरक्षाका लागि स्क्रिन टाइम-आउट हुनु राम्रो भए तापनि केही काम गरिरहेको बेला स्क्रिन बन्द हुँदा दिक्क लाग्न सक्छ । पूर्वनिर्धारित समय धेरै छोटो लाग्छ भने यसलाई बढाउन पनि सक्नु हुन्छ । त्यसका लागि Settings > Display & Brightness > Auto-Lock मा गएर बढाउनुपर्ने हुन्छ ।

६. किबोर्डको आवाज बन्द गर्नुहोस्

टाइप गर्दा आउने क्लिक-क्लिक आवाज निकै दिक्कलाग्दो हुन सक्छ । Settings > Sounds & Haptics > Keyboard Feedback मा गएर Sound लाई अफ गर्न सक्नु हुन्छ ।

७. डार्क मोडमा जानुहोस्

आँखालाई तीव्र प्रकाशबाट बचाउन डार्क मोड प्रयोग गर्न सक्नुु हुन्छ । यसका लागि Settings > Display & Brightness मा गएर Dark छनोट गर्नुपर्ने हुन्छ । तपाईँ यसलाई सूर्यको प्रकाशअनुसार स्वचालित रूपमा परिवर्तन हुने बनाउन पनि सक्नुहुन्छ । तर सधैँ डार्क मोडमा राख्दा राम्रो हुन्छ ।

८. आफ्नो ब्याट्री चार्ज स्तर परिवर्तन गर्नुहोस्

आफ्नो आईफोनको ब्याट्रीको आयु सकेसम्म लामो बनाउन, यसलाई ८० प्रतिशतभन्दा बढी चार्ज नगर्नुहोस् । Settings > Battery > Charging मा गएर तपाईँले चार्ज लिमिटलाई ८० प्रतिशतमा सेट गर्न सक्नुहुन्छ ।

९. एडप्टिभ पावर मोड अन गर्नुहोस्

यदि तपाईँलाई ब्याट्री सकिने चिन्ता लाग्छ भने Settings > Battery > Power Mode मा गएर Adaptive Power अन गर्नुहोस् । यो मोडले सामान्यभन्दा बढी ब्याट्री खपत भइरहेको पत्ता लगाएर डिस्प्लेको ब्राइटनेस घटाउने जस्ता साना परिवर्तनहरू गरी ब्याट्री टिकाउन मद्दत गर्छ ।

१०. एक्सन बटन सेटअप गर्नुहोस्

आईफोन १५ प्रो, १६, र १७ का मोडेलहरूमा पुरानो म्युट स्विचको सट्टामा एक्सन बटन हुन्छ । Settings > Action Button मा गएर तपाईँले यो बटनलाई क्यामेरा, फ्ल्याशलाइट वा अन्य कुनै शर्टकटका लागि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ ।

११. क्यामेरा कन्ट्रोललाई आफू अनुकूल बनाउनुहोस्

आईफोन १६ सिरिजमा क्यामेरा कन्ट्रोल नामक छुट्टै फिजिकल बटन आएको छ । जसले क्यामेरा खोल्न, फोटो खिच्न र भिडिओ रेकर्ड गर्न मद्दत गर्छ । तर यसको स्वाइप फिचर धेरै संवेदनशील हुन सक्छ । यसलाई अनुकूल बनाउन Settings > Camera > Camera Control मा जानुहोस् र Customize मा ट्याप गरेर Light Press र Swipe लाई बन्द गर्नुहोस् ।

१२. एप्पल इन्टेलिजेन्स बन्द गर्नुहोस्

एप्पल इन्टेलिजेन्स पूर्ण रूपमा तयार भइसकेको छैन र यसलाई केही हदसम्म कमजोर मानिएको छ । यदि तपाईँ यसलाई बन्द गर्न चाहनुहुन्छ भने Settings > Apple Intelligence & Siri मा जानुहोस् र यसलाई बन्द गर्नुहोस् ।

१३. संवेदनशील एपहरू लुकाउनुहोस्

यदि तपाईँ कुनै एप वा त्यसभित्रका सामग्री अरूले नदेखुन् भन्ने चाहनुहुन्छ भने एप आइकनमा लामो समयसम्म थिच्नुहोस् र Require Face ID वा Hide and Require Face ID छनोट गर्नुहोस् । दोस्रो विकल्पले एपलाई तपाईँको एप लाइब्रेरीको लुकेको फोल्डरमा राख्छ, जुन फेस आईडी बिना खोल्न मिल्दैन ।

१४. भिडिओहरू स्वतः चल्न वा दोहोरिनबाट रोक्नुहोस्

Photos एपमा भिडिओहरू स्वतः चल्ने वा दोहोरिने बानीले दिक्क लाग्छ भने Settings > Apps > Photos मा गएर Auto-Play Motion र Loop Videos लाई बन्द गर्नुहोस् ।

१५. चलचित्र र टिभी कार्यक्रमहरूमा संवादलाई सुधार्नुहोस्

केही चलचित्र वा टिभी कार्यक्रमहरूमा संवाद बुझ्न गाह्रो हुन सक्छ । यस्तोमा भिडिओ हेर्दा स्क्रिनमा ट्याप गरी अडियो आइकनमा जानुहोस् र Enhance Dialogue चयन गर्नुहोस् ।

१६. ‘डु नट डिस्टर्ब’ सेटअप गर्नुहोस्

राति सुत्दा वा काममा ध्यान केन्द्रित गर्नुपर्दा नोटिफिकेसनहरू बन्द गर्न यो सुविधा प्रयोग गर्न सक्नु हुन्छ । यसका लागि Settings > Focus > Do Not Disturb मा गएर तपाईँले नोटिफिकेसनहरू बन्द गर्न सक्नुहुन्छ र केही महत्त्वपूर्ण व्यक्ति वा एपका लागि मात्र छुट दिन सक्नुहुन्छ ।

१७. आफ्नो पूर्वनिर्धारित (डिफल्ट) एपहरू परिवर्तन गर्नुहोस्

तपाईँले सफारी वा एप्पलको मेल एपको सट्टा अन्य एपहरूलाई डिफल्टको रूपमा प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ । यसका लागि Settings > Apps > Default Apps मा गएर तपाईँले ईमेल, ब्राउजर, मेसेजिङ जस्ता विभिन्न वर्गका लागि आफ्नो रोजाइको एप चयन गरेर राख्न सक्नुहुन्छ ।

१८. आईक्लाउड फाइलहरूलाई स्थानीय रूपमा राख्नुहोस्

इन्टरनेट नभएको बेला फाइलहरू पहुँच गर्न तपाईँले आईक्लाउडमा सिंक भएका फाइलहरूलाई आफ्नो आईफोनमा स्थानीय रूपमा राख्न सक्नुहुन्छ । यसका लागि Files एप खोलेर iCloud Drive मा जानुहोस् । कुनै फोल्डर वा फाइलमा लामो समयसम्म थिच्नुहोस् र Keep Downloaded चयन गर्नुहोस् ।

१९. एप अनुमतिहरू (permissions) सीमित गर्नुहोस्

आफ्ना एपहरूलाई दिइएको अनुमतिहरू समीक्षा गर्नु र तिनीहरूलाई सीमित गर्नु राम्रो बानी मानिन्छ । यसका लागि Settings > Privacy & Security मा गएर लोकेसन सर्भिस, कन्ट्याक्ट्स र फोटो जस्ता अनुमतिहरू आवश्यक नपर्ने एपहरूका लागि बन्द वा सीमित गर्न सक्नुहुन्छ ।

२०. सिरीको आवाज परिवर्तन गर्नुहोस्

एप्पलले सिरीका लागि विभिन्न प्रकारका आवाजहरू प्रदान गर्दछ । Settings > Apple Intelligence & Siri > Voice मा गएर तपाईँले अमेरिकी, अस्ट्रेलियाली, बेलायती, भारतीय, आइरिस र दक्षिण अफ्रिकी जस्ता विभिन्न आवाजहरूबाट आफूले चाहेको विकल्प छनोट गर्न सक्नुहुन्छ ।

२१. आफ्नो ईमेल एड्रेसको लागि शर्टकट बनाउनुहोस्

तपाईँ हरेक पटक आईफोनमा आफ्नो पुरा ईमेल एड्रेस टाइप गर्ने झन्झटबाट मुक्ति पाउन सक्नु हुन्छ । यसका लागि Settings > General > Keyboard > Text Replacement मा जानुहोस् र माथि दायाँमा रहेको प्लस (+) आइकनमा ट्याप गरेर ’eml’ जस्ता शर्टकटहरू आफ्नो पूरा ईमेल ठेगानाका लागि बनाउन सक्नु हुन्छ ।

२२. लक स्क्रिनमा नोटिफिकेसनहरू देखिने बनाउनु होस्

गोपनीयताका कारणले लक स्क्रिनमा नोटिफिकेसन सामग्री लुकाइन्छ । तर यसले कहिलेकाहिँ अप्ठ्यारो पनि पार्न सक्छ । यसलाई बदल्न Settings > Notifications > Show Previews मा गएर यसलाई Always मा सेट गर्न सक्नुहुन्छ ।

२३. लाइभ ट्रान्सलेसन अन गर्नुहोस्

यो सुविधाले फोन कल, फेसटाइम र मेसेजहरूमा तपाईँको बोलीलाई प्रत्यक्ष अनुवाद गर्छ । यो सुविधा आईफोन १५ प्रो वा नयाँ मोडेलमा आई‌ओएस २६ र एप्पल इन्टेलिजेन्स अन भएको अवस्थामा स्वतः चल्छ ।

२४. केही एआई आर्ट बनाउनुहोस्

यदि तपाईँ एआईको सहायताले केही कला सिर्जना गर्न चाहनुहुन्छ भने Playground एप खोल्नुहोस् । यहाँ तपाईँले फोटो, थिम वा प्रम्प्ट टाइप गरेर एआई आर्ट बनाउन सक्नुहुन्छ । यो सुविधा आईओएस १८.२ वा सोभन्दा नयाँ संस्करणमा उपलब्ध छ ।

२५. गाडीमा हुने वाकवाकी कम गर्नुहोस्

यदि तपाईँलाई गाडीमा यात्रा गर्दा फोन चलाउँदा वाकवाकी लाग्छ भने Settings > Accessibility > Motion > Vehicle Motion Cues मा गएर यो सुविधा अन गर्नुहोस् । यसले स्क्रिनमा थोप्लाहरू देखाएर मोसन सिकनेस कम गर्न मद्दत गर्छ ।