कोशी प्रदेश
किच्चकगढः ओझेलमा परेको सुन्दरहरैंचाको पर्यटकीय क्षेत्र
विराटचोकः ऐतिहासिक, धार्मिक तथा पुरातात्विक महत्वका कतिपय क्षेत्र वर्षौंदेखि ओझेलमा परेका मात्रै छैनन् कतिपयको अस्तित्व नै सङ्कटमा परेको छ । यस्तै क्षेत्रमध्येको एउटा क्षेत्र हो मोरङको सुन्दरहरैंचा नगरपालिका वडा नम्बर १ मा रहेको किच्चकगढी क्षेत्र ।
ऐतिहासिक महत्व बोकेको यो क्षेत्र अतिक्रमणको चपेटामा पनि परेको छ । करीब २ बिघा १४ कठ्ठा क्षेत्रफल रहेको किच्चकगढीको ९ धुरभन्दा बढी जग्गा अतिक्रमण भएको संरक्षण समितिको भनाइ छ । वरीपरी गहिरो खेत तथा बीचमा रहेको अण्डाकार डाँडामा बुट्यानले भरिएको छ । सोही डाँडो नै किच्चकगढी क्षेत्र हो ।
यस क्षेत्रको बारेमा यहाँका मानिसमा अनेकौं किंवदन्ती पाइन्छ । ऐतिहासिक क्षेत्र भए पनि स्थानीय सरकार र स्थानीयवासीले यसको संरक्षणमा पहल गरेको पाइँदैन । चुनावमा जित्नासाथ यस क्षेत्रको विकास गर्ने भनी आश्वासन दिनेबाहेक वडाध्यक्षले अन्य काम नगरेको स्थानीयको गुनासो छ ।
किच्चकगढको संरक्षणको लागि स्थानीयले समिति गठन गरेका छन् । किच्चकगढ ग्रामथान समितिका सचिव धामनारायण विश्वासका अनुसार भजनलाल खवास र उनका काका रेशमलाल खवासले यो क्षेत्रको संरक्षण गरेको बताउँछन् ।
‘विराट राजाको राजधानी विराटनगरमा थियो । विराट राजाको सालो किच्चक यस क्षेत्रमा आएर बसोबास गरेको थियो । यहाँ उसले क्याम्प बनाएको थियो,’ किच्चकगढीको बारेमा प्रचलित किंवदन्ती भन्ने क्रममा विश्वासले भने, ‘यहाँ धेरै बहुमुल्य वस्तु खनिज राखेको थियो । सो खनिजको रेखदेख गर्न किच्चक आएको थियो ।’
उनका अनुसार पश्चिमतर्फ खदम खोला र पूर्वबाट लोहन्द्रा खोलाले सो गढीको जमिन काटेर खनिज लिन खोजे । डराएको किच्चकले खनिज जोगाउन चर्तिकाला देखाउन थाल्यो । खनिज जोगाउन मरेका गाईवस्तुको, हाड, छाला खोलामा फ्याँक्ने र फोहोरी प्रवृत्ति देखाएर खोलाको कटान रोक्ने काम उसले गर्न थाल्यो ।
विश्वासका अनुसार ५०÷६० वर्षअघिसम्म यहाँ नर्कट घारी थियो । सर्पहरूको बासस्थान थियो । घना जङ्गल थियो । जडिबुटीको खानी थियो । ‘सानोमा म गोठालासँग यहाँ आउँथे । गोठालाले धेरै कुरा बताएका थिए’, जनता माविको विद्यालय व्यवस्थापन समितिका अध्यक्षसमेत रहेका विश्वासले भने, ‘यो ऐतिहासिक ठाउँ हो । तर यसको उचित संरक्षण हुन सकेको छैन । वडाध्यक्षमा निर्वाचित हुनासाथ विनोद बस्नेतले यहाँ ५० फिट अग्लो शिवको मूर्ति बनाउँछु भन्नुभएको थियो तर हालसम्म त्यसतर्फ केही काम गर्न आउनुभएको छैन ।’
४०÷५० वर्ष पहिले आफूले सुनेको घटना पनि विश्वासले सुनाए । उनका अनुसार टण्टलापुर घाममा अदृश्य शक्तिले सिक्काहरू सुकाएको पाइन्थ्यो । कतिपय मानिस त्यो सिक्का देखेर लोभिन्थे । त्यो सिक्का चलाउन वैदिक नियम तथा तन्त्रमन्त्र हुन्थ्यो र त्यो पालना गरेपछि चल्तीमा आउँथ्यो भन्ने त्यसबेला सुनेको उनले स्मरण गरे । त्यो पैसाको लोभमा परेका कतिपय मानिस बहुलाए र कतिपय मरे भनी बुढापाकाले भनेका थिए ।
समितिका अध्यक्ष ओमप्रकाश खवासका अनुसार यहाँको थानमा धेरै पहिले बोट धँगेरोको रुख थियो । त्यो रुखमा ५÷६ ओटा घण्ट थिए । ती चोरी भए । ती घण्ट चोरी नभएको भए यसको ऐतिहासिकता थाहा हुन्थ्यो । उनका अनुसार यहाँका स्थानीय राजवंशीले सो घण्ट थानमा चढाएका थिए ।
यहाँ माटोका हात्ती घोडा स्थापना गरेर मुख्य पुजारी अर्थात् राजधामीले पूजा गर्ने परम्परा छ । हरेक वर्षको बैशाख १४ गते यहाँ मेला लाग्ने गर्दछ । हनुमानको मूर्ति पनि यहाँ छ । मुख्य पुजारी (धामी) बलिराम धामीले यहाँ पूजा गर्ने गर्छन् । बाबुको मृत्युपछि उनी त्यहाँको पुजारी भएका हुन् । अध्यक्ष खवासका अनुसार मूल धामीको मृत्युपछि उनकै छोरा मूल धामी बन्ने परम्परा छ ।
किच्चकगढ क्षेत्र अहिले पिननिक खान स्थानीय जाने गरेका छन् । प्रचारप्रसारको अभावमा टाढाटाढाका मानिस पिकनिक खान नआएको उनले बताए । पिकनिक खान आउनेको लागि समितिले निःशुल्क स्थान दिने गरेको छ । सो ठाउँको आसपासमा कुनै नयाँ घर निर्माण गर्दा स्थानीयले निर्माण सामग्री सो स्थानमा चढाउने गरेका छन् ।
स्थानीयले इँटा, ढुङ्गा, जस्तापाता आदि चढाउने गर्दछन् । त्यहाँ मुख्य थान रहेको भवनको जस्तापाता भने गत फागुन २२ गते आएको हुरीले उडाएको छ ।
माटोका हात्ती, घोडा आदि स्थापना गरेर मुख्य पुजारी अर्थात् राजधामीले पूजा गर्ने गरेका छन् । परम्परागत रूपमा पूजाआरधना हुने सो थानमा हनुमानजीको मन्दिरसँगै रहेको भकारी छेउमा बुढासुब्बाको मन्दिर पनि छ । त्यहाँ पनि पूजा हुने गर्दछ ।
ग्रामथान स्थललाई घेराबारा गर्न सके र व्यवस्थित बनाउन सके पर्यटक भित्र्याउन सकिने स्थानीयको भनाइ छ । पछिल्लो समयमा स्थानीयले यहाँ वृक्षरोपण गरेका छन् ।
पूर्वपश्चिम राजमार्गबाट करीब ५ किलोमिटर दक्षिणमा यो क्षेत्र रहेको छ । सुन्दरहरैंचा नगरपालिकाको वडा नम्बर १ पचामबाट लगभग ७ सय मिटर कच्ची बाटो हुँदै पूर्व लागेपछि किच्चकगढी पुगिन्छ ।
Facebook Comment
पार्टीका विभिन्न कमिटीहरूको नेतृत्व चयन गर्दा सकेसम्म चुनावी प्रतिस्पर्धा गराउन नचाहने एमाले नेतृत्वले पत्रकारहरूको संस्था प्रेस चौतारीमा पनि सोही अभ्यासलाई निरन्तरता दिने प्रयास गरिरहेको छ।
आइतबार विराटनगरमा सुरू भएको चौतारीको दसौं राष्ट्रिय महाधिवेशनको पहिलो दिन पार्टीका सबैजसो नेताहरू चुनाव नगराई सहमतिका नेता छान्नुपर्ने कसरतमा लाग्दा उम्मेदवारहरू भने चुनाव नै मागिरहेका छन्।
महाधिवेशन सुरू नहुँदै प्रधानमन्त्रीसमेत रहेका एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले प्रेस चौतारीको अध्यक्ष गणेश पाण्डेलाई बनाउन मौखिक निर्देशन दिएपछि महाधिवेशन हलमा अन्योलको अवस्था छ।
उपाध्यक्ष पाण्डेलाई अध्यक्ष र चेतन अधिकारीलाई महासचिव बनाउन ओलीले निर्देशन दिएपछि अर्का उपाध्यक्ष राजेश राई समूह कसैगरी चुनावमा जाने अडानमा छ।
आइतबार बिहानसम्म पनि प्रधानमन्त्री ओली आउने भनेर प्रचारित कार्यक्रमको उद्घाटनमा उनी अनुपस्थित रहे। महासचिव शंकर पोखरेलले महाधिवेशन उद्घाटन गरे। उद्घाटन अघि पोखरेलले भानुभक्त ढकाल,राजेन्द्र गौतम, घनश्याम खतिवडा सहितका नेताहरूसहित उपाध्यक्ष राईसँग छलफल गरेका थिए।
‘पार्टीको निर्णय गणेश पाण्डेलाई अध्यक्ष बनाउनु भन्नेछ, तपाईं स्वीकारेर जानुस्’, महासचिव पोखरेलले राईलाई भनेका थिए ‘पार्टी निर्णय मान्नुस्। तपाईं पार्टी प्रचार विभागको सचिव बस्नुस्।’
उपाध्यक्ष राई निकट चौतारीका एक नेताले दिएको जानकारी अनुसार जबाफमा उपाध्यक्ष राईले प्रतिनिधिहरूबाट छनोट हुन पाउने अधिकार प्रयोग गर्न पाऊँ भन्ने अनुरोध गरेका थिए।
‘देशभरीबाट प्रतिनिधिहरू छानिएर आएका छन्, उनीहरूबाटै नेतृत्व छनोट हुने वातावरण पार्टीले बनाइदिनुपर्यो,’ राईले भनेका थिए।
महाधिवेशन विराटनगरमा भइरहेका बेला नेतृत्व भने बालुवाटारले तोक्न नहुने भन्दै राई पक्षले चुनाव माग गर्दै महाधिवेशनस्थलमा हस्ताक्षरसमेत संकलन गरिरहेको छ।
चौतारीका नेताहरूका अनुसार गएको फागुन १६ गते प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा ओलीले एमाले जनसंगठन संयन्त्रका प्रमुख भानुभक्त ढकाल, प्रचार तथा प्रकाशन विभाग प्रमुख राजेन्द्र गौतम र अध्यक्ष गणेश बस्नेतलाई एकै ठाउँ राखेर प्रेस चौतारी नेपालको अध्यक्ष राजेश राई, उपाध्यक्ष हिरामान लामा र महासचिव चेतन अधिकारीलाई बनाउन निर्देशन दिएका थिए। त्यही दिन प्रचार तथा प्रकाशन विभागको सचिव गणेश पाण्डेलाई बनाउनू भन्ने निर्देशन ओलीले दिएका थिए।
फागुन १८ मा बसेको पार्टी पदाधिकारी बैठकले गणेश पाण्डेलाई प्रचार सचिवमा मनोनीत गर्यो। उनलाई प्रचार सचिव बनाउने निर्णयबारे वरिष्ठ उपाध्यक्ष ईश्वर पोखरेलले प्रश्न गरेका थिए।
पोखरेल आफू निकट पाण्डेलाई चौतारीको अध्यक्ष बनाउने लाइनमा थिए। उनले सचिव बनाउन नहुने बताएपछि ओलीले ‘अहिलेको आवश्यकता भएको भन्दै प्रेस चौतारी नेपालको अध्यक्ष राजेश राई, उपाध्यक्ष हिरामान लामा र महासचिव चेतन अधिकारी बनाउन’ निर्देशन दिएका थिए। लामा हालका महासचिव हुन् भने अधिकारी यसअघि ओली प्रधानमन्त्री हुँदा सचिवालयमा बसेर काम गरेका व्यक्ति हुन्।
तर, चैत ६ को रातिपछि भने ओलीले एकाएक निर्णय फेरे।
‘६ चैतको रातिपछि एमाले सचिवालय बैठककै निर्णय उल्टियो’, चौतारीका नेताहरू भन्छन् ‘त्यसदिन बालुवाटार पुगेका जनसंगठन समन्वय संयन्त्रका प्रमुख भानुभक्त ढकाल, प्रचार विभाग प्रमुख राजेन्द्र गौतम र प्रेस चौतारीका अध्यक्ष गणेश बस्नेतलाई ओलीले त्यसरात गणेश पाण्डेलाई अध्यक्ष बनाएर आउन निर्देशन दिएका रहेछन्।’
ओलीको सोही निर्देशनपछि उपाध्यक्ष राजेश राईले अध्यक्ष पदमा उम्मेदवारी घोषणा गरेका थिए भने गणेश पाण्डेले प्रचार सचिवबाट राजीनामा दिँदै उम्मेदवारी घोषणा गरेका छन्।
अध्यक्षमा दाबी पेस गरिरहेका राई र पाण्डेले उम्मेदवारी घोषणा गर्दा एकअर्काविरूद्ध कटाक्ष पनि गरिरहेका छन् ।
पाण्डेले राईलाई यसअघि कहिल्यै ओलीलाई साथ नदिएको, २०७७ को महासंघ निर्वाचनमा चौतारीका उम्मेदवार हराउन भूमिका खेलेको लगायतका आरोप लगाइरहेका छन् भने राई र उनी पक्षका नेताहरूले पाण्डेको पृष्ठभूमिबारे नै प्रश्न उठाइरहेका छन्।
लमजुङका पाण्डे शाहीकालमा राजाले गठन गरेको पत्रकार महासंघको समानान्तर समितिमा रहेर काम गरेका व्यक्ति भएको राई पक्षको आरोप छ।
गछिया जेसीसको अध्यक्षमा नवीन बराल निर्वाचित भएका छन । सनिवार भएको निर्वाचनमा १०० मतका साथ उनी निर्वाचित भएका हुन । उनका प्रतिसपर्धी पुस्पा ढुङेल सिग्देलले ४१ ले मत प्राप्त गरेको निर्वाचन आयुक्त रबिन सिटौलाले जानकारी दिए । यस्तै कार्यकारीणी उपाध्यक्षमा निस्चल घिमिरे र रोहित लिम्बु निर्वाचित भएका छन । निर्वाचनमा घिमिरेले ९८ मत पाउँदा लिम्बुले ९७ मत प्राप्त गर्दै कार्यकारिणी उपाध्यक्षमा निर्वाचित भए । ५३ मत प्राप्त गरेका सुधन भट्टराई भने उपबिजेता बनेको निर्वाचन समितिले जानकारी दिएको छ । यसैगरी उपाध्यक्षहरुमा आयुसदीप रिजाल, जानुका धमला, राजुबाबु ढकाल, बिजय ओझा निर्विरोध निर्वाचित हुदा सचिबमा रिजन पोखरेल र जनसम्पर्क अधिकारिका रुपमा देबराज पोखरेल निर्बिरोध निर्वाचित भएको निर्वाचन आयुक्त सिटौलाले जानकारी दिए ।
अध्यक्ष पदमा निर्वाचित भएका बरालले गछिया जेसीसका सम्पूर्ण सदस्यको मनोभावना अनुसारको काम गर्ने बताएका छन । निर्वाचनमा हारजीत स्वभाविक रहेको बताएका उनले आफ्नो कार्यकालमा गछिया जेसीसको भवन निर्माण हुने उल्लेख गरे । बरालले नवराज पोखरेललाइ महासचिव, कमल दाहाल कोषाध्यक्ष र कमल ढुंगाना कानूनी सल्लाहकार, सुजन बाह्रकोटी सह सचिब, ज्ञाननाथ ढकाल तालिम आयुक्त र रमा फूयललाई महिला संयोजकका रुपमा मनिनित समेत गरेर आफ्नो बोर्डलाई पूर्णता दिएका छन ।
धनकुटाः मध्यपहाडी लोकमार्गमार्फत् महाकालीदेखि मेचीको यात्रामा निस्किएको एमालेको सङ्कल्प यात्राको टोलीमाथि धनकुटाको लेगुवामा मुक्का प्रहारको प्रयास भएको छ ।
सङ्कल्प यात्रा टोली भोजपुरबाट धनकुटा प्रवेश गर्ने क्रममा महालक्ष्मी ५ लेगुवामा ओलीलाई स्वागत गर्ने क्रममा लाइनमा बसेका व्यक्तिको बीचबाट प्रवेश गरेर ओलीमाथि मुक्का प्रहारको प्रयास भएको थियो । मुक्का हान्न प्रयास गर्ने लेगुवाका महेश राईलाई प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएको छ ।
उनले मादक पदार्थ सेवन गरेको प्रहरीले जनाएको छ ।
-
अर्थ5 years agoसमाचारमार्फत् आफ्नो चरित्रहत्या गरिएको भन्दै कानेपोखरीका युवा व्यवसायीले गरे पत्रकार सम्मेलन
-
Banner3 years agoसाउनदेखि कुन तहका कर्मचारीको कति तलब ?
-
खेलकुद5 years agoरंगशालाको अवलोकन
-
मुख्य5 years agoशेयर बजारमा झिनो अंकको गिरावट
-
अर्थ5 years agoगोर्खा डिपाटमेन्ट स्टोर विराटचोकलाई ५० हजार जरिवाना
-
मुख्य5 years agoसुन्दरहरैंचामा चोरले बोरामा हालेर लादैं गरेको बच्चालाई आमाले खोस्न सफल
-
मुख्य5 years agoपुस १० गते खण्डग्रास सूर्यग्रहण लाग्ने भएकाले मोरङका संस्थागत विद्यालय बिदा
-
Banner5 years agoगोठगाउँमा पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालय सर्ने, गोठगाउँमा आज साँझ दीप प्रज्वलन गरिने
You must be logged in to post a comment Login