नेपालमा दर्ता भएका बहुराष्ट्रिय डिजिटल कम्पनीहरूले धमाधम कर बुझाउन थालेका छन् । आन्तरिक राजस्व विभागका अनुसार नेपालमा दर्ता भएका गुगल, फेसबुक, टिकटक, माइक्रोसफ्ट, नेटफ्लिक्स लगायत १३ वटा बहुराष्ट्रिय डिजिटल कम्पनीले कर तिर्न थालेका हुन् ।

पहिलो पटक गएको साउनमा नेपालमा डिजिटल सेवा उपलब्ध गराउने गैरबासिन्दा व्यक्ति तथा कम्पनीले कर तिरेका थिए । नेपालमा कम्पनी, कार्यालय र भौतिक उपस्थिति नै नभएका तर आर्थिक कारोबार गर्ने कम्पनीलाई विभागले चालु आर्थिक वर्षदेखि नेपालको कर प्रणालीमा दर्ता गराएर कर तिराउन थालेको हो ।

चालु आर्थिक वर्षदेखि सरकारले आर्थिक ऐनमा नै व्यवस्था गरेर नेपालमा कारोबार गर्ने गैरबासिन्दा व्यक्ति तथा कम्पनीले कर तिर्नुपर्ने व्यवस्था गरेको थियो । ऐनअनुसार नेपालबाट गरेको कारोबारको दुई प्रतिशतका दरले विद्युतीय सेवा कर (डीएसटी) तिर्नुपर्छ । यो व्यस्थालाई कार्यान्वयन गर्न विभागले छुट्टै निर्देशिका र सफ्टवेयर बनाएर कम्पनीहरूलाई सहजीकरण गरिदिएको थियो ।

कम्पनीहरूलाई नेपालमा नै आउन नपर्ने गरी अनलाइन स्थायी लेखा नम्बर (प्यान) उपलब्ध गराएको र कर पनि डलर खातामा विदेशबाटै तिर्न मिल्ने व्यवस्था मिलाएको विभागले जनाएको छ । उनीहरूले उपभोक्तासँग सेवा प्रवाह गरेर जति पनि भुक्तानी लिन्छन् त्यसमा १३ प्रतिशत मूल्य अभिवृद्धि कर बुझाउनुपर्छ ।

अहिले १३ वटा कम्पनीले सरकारलाई माघसम्मको भ्याट तिरेको आन्तरिक राजस्व विभागले जनाएको छ । नेपालमा कम्पनी नै नभएका र सम्पर्क व्यक्ति नै नभएका कम्पनीलाई कर तिराउन सक्ने बनाउनु ठूलो सफलता भएको विभागको भनाइ छ ।

विश्वभर डिजिटल सेवा उपलब्ध गराउने बहुराष्ट्रिय कम्पनीलाई नेपालको कर प्रणालीबारे जानकारी गराएर उनीहरूको कार्यालय भएकै देशबाट कर तिर्ने व्यवस्था मिलाएर नेपालले विदेशी अरू लगानीकर्ताको पनि ध्यान तान्न सफल भएको आन्तरिक राजस्व विभागले जनाएको छ ।

न्यूरालिंक ब्रेन चिप प्रत्यारोपण गरिएको पहिलो मानव बिरामी पूर्ण रूपमा निको भएका छन् । न्यूरालिंकका संस्थापक एलन मस्कका अनुसार न्यूरालिंक ब्रेन चिप प्रत्यारोपण गरिएको पहिलो मानव बिरामी पूर्ण रूपमा निको भएको छ ।

साथै, ती बिरामीले आफ्नो दिमाग प्रयोग गरेर कम्प्युटर माउस नियन्त्रण गर्न थालेको छ । मस्क आफैले यो अपडेट संसार सामु साझा गरेका हुन । केही महिनाअघि न्यूरालिङ्कले मस्तिष्कमा ‘चिप’ प्रत्यारोपण गर्न सक्ने व्यक्तिहरूबाट आवेदन लिन थाले पछि पहिलो पटक मानव मष्तिष्कमा चिप प्रत्यारोपण गरिएको थियो ।

न्युरोलिंकका अनुसार हजारौं आवेदनहरूबाट सर्टलिस्ट गरेपछि कम्पनीले आफ्नो पहिलो मानव मस्तिष्क प्रत्यारोपण गरेको थियो जसका लागि कम्पनीले यस कामका लागि एफडीएबाट स्वीकृति लिएको थियो।

समाचार अनुसार मस्कले एक्समा अपडेट सेयर गर्दै बिरामी अहिले पूर्णतया निको भएको र आफ्नो दिमागले कम्प्युटर माउसलाई नियन्त्रण गर्न सक्षम भएको बताएका छन । उनका अनुसार ती बिरामीले कुनै साइड इफेक्ट बिना नै सफलता पुर्वक निको भएको अनुभव गरेका छन् । अब व्यक्तिले कम्प्युटर माउसलाई स्क्रिनको वरिपरि सारेर सोच्न र काम गर्न सक्षम भएका छन ।

मस्कले भने, ‘प्रगति राम्रो छ र बिरामी पूर्ण रूपमा निको भएको देखिन्छ, हामीलाई थाहा नभएको कुनै साइड इफेक्ट बिना। बिरामीले सोचेर मात्र स्क्रिनमा माउस घुमाउन सक्षम हुन्छ ।’

न्यूरालिङ्कले गत सेप्टेम्बरमा मानव परीक्षण भर्तीको लागि स्वीकृति प्राप्त गरेको हो । गत महिना आफ्नो पहिलो मानव बिरामीमा मस्तिष्क कम्प्यूटर इन्टरफेस चिप प्रत्यारोपण गर्ने कोसेढुङ्गा हासिल गर्‍यो। अध्ययनको प्रारम्भिक लक्ष्य भनेको व्यक्तिहरूलाई आफ्नो विचार प्रयोग गरेर कम्प्युटर कर्सर वा किबोर्ड नियन्त्रण गर्न सक्षम पार्नु हो।

समाचार अनुसार मस्कसँग न्यूरालिङ्कका लागि महत्वाकांक्षी योजनाहरू छन्, यसको टेक्नोलोजीको प्रयोग गरी मोटोपना, अटिजम, डिप्रेसन र सिजोफ्रेनिया जस्ता विभिन्न अवस्थाहरूको उपचार गर्न द्रुत र प्रभावकारी सर्जिकल प्रविष्टिको लागि यसको प्रविधि प्रयोग गर्न सकिनेछ ।

अमेरिकाले क्यान्सरको जाँच अर्थात् स्क्रिनिङका लागि नयाँ प्रविधिको परीक्षण शुरु गरेको छ । अमेरिकी नेशनल इन्स्टिच्युट अफ हेल्थ (एनआईएच) ले क्यान्सर स्क्रिनिङका लागि उदीयमान प्रविधिहरूको मूल्याङ्कन गर्न क्लिनिकल परीक्षण शुरु गरेको चिनियाँ समाचार संस्था सिन्ह्वाले जनाएको छ ।

क्यान्सर स्क्रिनिङ रिसर्च नेटवर्कले क्यान्सरको पहिचान कसरी गर्ने भन्नेबारे अनुसन्धान गर्नेछ । यसले गर्दा उपचार गर्न सजिलो हुने खबरमा उल्लेख छ । बहु–क्यान्सर पत्ता लगाउने परीक्षण जस्ता उदीयमान प्रविधिहरूले क्यान्सरको जाँचलाई परिवर्तन गर्न सक्ने र धेरै मानिसहरूको जीवन लम्बाउन मद्दत गर्न सक्ने अपेक्षा रहेको एनआईएचले जनाएको छ।

एनसीआईका निर्देशक डब्ल्यू किम्रिन रथमेलले चाँडै नै बहु–क्यान्सर पत्ता लगाउने अध्ययनको रूपमा पाइलट अध्ययन शुरु गर्ने बताउनुभएको छ । दुई हप्ता अघि रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले पनि आफ्नो देशका अनुसन्धानकर्ता डाक्टरहरु क्यान्सरविरुद्धको औषधि पत्ता लगाउने सफलताको नजिकै रहेको बताउनुभएको थियो । यी खबरहरुले क्यान्सर जाँच र औषधि आविष्कारको आशा पलाएको खबरमा उल्लेख छ ।