विराटचोकः विश्व स्वास्थ्य संगठनको आह्वानमा सन् २००८ देखि हरेक वर्ष अक्टोबर महिनाको १५ तारिकमा हात धुने दिवस मनाइन्छ । नेपालमा पनि नेपाल सरकार, स्वास्थ मन्त्रालय अनि अन्य विभिन्न गैर सरकारी संस्थाको सहभागितामा यो दिवस मनाउने गरिन्छ ।

खाना खानु अघि, खाना खाएपछि, शौचालय प्रयोग गरेपछि, फोहोर वस्तु छोएपछ र अन्य आवश्यक अवस्थामा साबुन पानीले हात धुने बानी बच्चैदेखि सिकाउनु जरुरी छ । विश्वमा हरेक ३ मध्ये एकजना नवजात बालबालिका झाडापखालाले संक्रमण हुने गरेको तथ्याङ्क छ ।

हात कसरी धुने ?
सर्वप्रथम सफा पानीले हात भिजाउने ।

हातमा साबुन हाल्ने, कम्तीमा २० सेकेन्ड साबुन पानीले मिच्ने ।

दुवै हत्केलालाई एकआपसमा दलेर औँलाका कापसम्म साबुन पुर्याउने,

हातको पछाडि, नङमुनि, औंलाका काप र नारी सम्म मिच्ने,

औंलाका औंठी र घडीहरु निकालेर हात सफा गर्ने, यसो हुँदा औंठी र घडी मुनिका जीवाणुहरु पनि पखालिन्छन् ।

विराटचोकः आइतबार निजी तथा आवासीय विद्यालय अर्गनाइजेसन (प्याब्सन) सुन्दरहरैंचाको नवनिर्वाचित कार्यसमितिको पदस्थापन गराइएको छ ।

कार्यक्रमलाई प्रमुख अतिथिको आसनबाट सम्बोधन गर्दै नगर प्रमुख शिवप्रसाद ढकालले सुन्दरहरैंचा नगरपालिका र संस्थागत विद्यालयबीच सहकार्यको वातावरणमा काम भइरहेको बताए । नगरपालिकाले कोभिड महामारी तथा दैवी प्रकोप नियन्त्रण तथा राहतको लागि संस्थागत विद्यालयसँग सहयोग लिएको उनले बताए ।

आफूले सामुदायिक र संस्थागत विद्यालयलाई कुनै भेदभाव नगरेको र सामुदायिक र संस्थागत विद्यालयबीचको खाडल पुर्न लागिरहेको बताए । राष्ट्रपति कप फुटबल प्रतियोगिता, संस्थागत र सामुदायिक विद्यालयले हरेक वर्ष आलोपालो गरी सञ्चालन गर्ने व्यवस्था मिलाइएको उनले बताए । परीक्षा सञ्चालन तथा कोभिडविरुद्धको खोप लगाउने क्रममा सामुदायिक र संस्थागत विद्यालयबीच भेदभाव नगरिएको उनले जनाए ।

सुन्दरहरैंचा प्याब्सनका निवर्तमान अध्यक्ष हरिश्चन्द्र ढकालले प्याब्सनको कार्यक्रममा नगरपालिकाले बजेट विनियोजन गरेर सहयोग गरेको र यस्तो सहयोग फेरि पनि पाउने अपेक्षा गरेको बताए ।

सुन्दरहरैंचा प्याब्सनका नवनिर्वाचित अध्यक्ष दीपेन राईले आफ्नो कार्यकालका लागि योजना प्रस्तुत गरेका थिए । प्याब्सन फुटसल, ब्याडमिन्टनलगायतका प्रतियोगिता आयोजना गर्ने तथा स्कुल बसका चालक तथा सहचालकका लागि तालीमलगायतका कार्यक्रम अघि सारिने उनले जानकारी दिए ।

प्याब्सन मोरङका अध्यक्ष अर्जुन बस्नेतले अधिवेशनको क्रममा पराजित भएका व्यक्तिलाई पनि सम्मान गर्दै र सल्लाह लिँदै अघि बढ्नुपर्ने बताए ।

नेल्टा मोरङका अध्यक्ष गुणराज नेपालले सामुदायिक विद्यालयका विद्यार्थीले संस्थागत विद्यालयका विद्यार्थीसँग प्रतिष्पर्धा गर्न थालेकाले संस्थागत विद्यालयले गुणस्तरीय शिक्षामा थप जोड दिनुपर्ने आवश्यकता भएको औँल्याए ।

प्याब्सनका प्रदेश उपाध्यक्ष ज्ञानेन्द्र दाहालले सुन्दरहरैंचामा जस्तो इटहरीमा स्थानीय सरकारले विद्यालय सञ्चालनमा प्रभावकारी समन्वय नगरेको बताए । दशैंपछि विद्यालय सञ्चालनको निर्णय हुने भनी शिक्षा शाखाले जनाएको उनले जानकारी दिए ।

कार्यक्रममा नगरपालिकाकी उपप्रमुख धनमाया तामाङ, प्याब्सनका केन्द्रीय सदस्य हेमन्त कार्की र जीव गुरागाई, जिल्ला अध्यक्ष अर्जुन बस्नेत, कोषध्यक्ष देवी सिटौला, सचिव प्रेम सिंह सुवाल, बेलबारी नगर अध्यक्ष प्याब्सनको बेलबारी नगर समितिका अध्यक्ष भगवतीप्रसाद घिमिरेलगायतको उपस्थिति थियो ।

विराटचोकः आज विश्वभर मानसिक स्वास्थ्य दिवस मनाइँदैछ । सन् १९९२ मा विश्व मानसिक स्वास्थ्य महासंघले पहिलो पटक यो दिवस मनाएको थियो । त्यसपछि विश्व स्वास्थ्य संगठनको आह्वानमा हरेक वर्षको अक्टोबर १० तारिखमा मानसिक स्वास्थ्य दिवस मनाउन थालिएको हो ।

विश्वमा ४५ करोड मानिस कुनै न कुनै किसिमले मानसिक समस्यामा रहेको विश्व स्वास्थ्य संगठनको तथ्याङ्क छ । संगठनका अनुसार हरेक चार जनामध्ये एक जनामा कुनै न कुनै प्रकारको मानसिक स्वास्थ्य समस्या हुने गरेको छ ।

हरेक वर्ष करिब ३० करोड मानिसहरु संसारमा डिप्रेसनको सिकार भइरहेका छन् । त्यस्तै विश्वका १ अर्ब मान्छेहरु मानसिक समस्यासग जुधिरहेका छन् ।